
Od 2012 r. w Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rymaniu zatrudnia asystentów rodziny.
Asystenta do danej rodziny kieruje kierownik GOPS na wniosek pracownika socjalnego. Z każdą rodziną, która wyraziła zgodę na taką formę wsparcia po wcześniejszej analizie funkcjonowania gospodarstwa domowego i jego mieszkańców jest opracowywany m.in. plan pomocy rodzinie. Najważniejszym elementem tego planu jest prawidłowe określenie – celów jakie rodzina powinna i chce osiągnąć. W tym zawodzie nie dokumentacja jest najważniejsza, a faktyczny kontakt (rozmowa, doradztwo, trening, kontrola itp.) z osobą/osobami, które wyrażają wolę pracy nad sobą w trosce o bezpieczne jutro – ekonomiczne i moralne.
W obiegu istnieje wiele definicji – asystenta rodziny, dość interesująca i warta zapamiętania jest następująca: „Asystent rodziny przez pewien czas wspiera rodzinę, aby w przyszłości samodzielnie potrafiła pokonywać trudności życiowe, zwłaszcza dotyczące opieki i wychowania dzieci”.
Zadania asystenta rodziny określa art. 15 ust 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:
- opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;
- opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
- udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
- udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
- udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
- udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
- wspieranie aktywności społecznej rodzin;
- motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
- udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
- udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
- prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
- prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
- dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku;
- monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
- sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
- współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;
- współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.
Przykładowy zakres współpracy asystent – rodzina:
- wydobywanie zasobów rodziny – jej zalet i wad, wskazanie form wykorzystania tego co w niej dobre, pożyteczne;
- pomoc w organizacji dnia m.in. doradztwo w zakresie posiłków, form spędzania czasu wolnego z najbliższymi;
- zacieśnianie więzi rodzinnych (rozmowy o problemach rodziny, poszukiwanie rozwiązań);
- wzrost poczucia wartości rodziny (rodzina jako organizm);
- działania na rzecz aktywizacji zawodowej.
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę.
System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Zadania administracji publicznej w tym zakresie realizowane są przez Ośrodek Pomocy Społecznej (zgodnie z art. 178 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Burmistrz może upoważnić Kierownika ośrodka pomocy społecznej, do prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny) we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi.
Od 1 stycznia 2012 r. do zadań własnych gminy, nałożonych przez ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej należy:
- opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;
- tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;
- tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w placówkach wsparcia dziennego oraz praca z rodziną;
- finansowanie kosztów związanych z udzieleniem pomocy rodzinie przez rodzinę wspierającą (art. 29 ust. 2 ustawy);
- współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo – wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
- sporządzenie sprawozdań rzeczowo – finansowych;
- prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej, zamieszkałej na terenie gminy.
